De valkuil van mentale inspanning
Of je nu de hele dag achter een computer zit, of fysiek bezig bent, werk is het leveren van een inspanning. Wanneer je de hele dag loopt te sjouwen met dozen is het goed te begrijpen dat je daarna een vermoeide rug hebt of zere armen. Echter werkzaamheden die weinig lichamelijke inspanning vereisen, zoals een kantoorbaan, kunnen ook vermoeiend zijn. Het gevoel dat je dan na een dag werken ervaart kan het beste worden omschreven als mentale vermoeidheid.
Wanneer we zwaar moeten tillen voelen we goed aan ons lijf wanneer we even een pauze moeten nemen. Sterker nog, hiervoor is veel wet- en regelgeving om de medewerker goed te beschermen tegen overbelasting. Bij het leveren van een mentale inspanning is dit bewustzijn er nog veel minder. We zien steeds vaker dat er lange tijd achter elkaar wordt doorgewerkt, zonder echt een pauze te nemen. Die boterham kan je tenslotte ook prima achter je scherm opeten. Hoe erg is dat nou? Kan je gelijk de volgende teams-meeting starten. Lekker efficiënt. Of toch niet?
Nee zeker niet, want door langdurige mentale overbelasting kan je ook ziek worden! Een hoge werkdruk en stress worden steeds vaker opgegeven als reden voor verzuim. En wanneer je lang achter elkaar geconcentreerd doorwerkt word je zelfs minder productief en neemt de kans op fouten maken toe. De werkgeluk verlagen en het brein rust gunnen zorgt ervoor dat je weer scherp en effectief kan zijn.
Hoe komt het dat de mentale vermoeidheid steeds meer toeneemt?
Daar zijn simpel gezegd twee belangrijke oorzaken voor. Ten eerste is de aard van ons werk steeds minder fysiek, bijvoorbeeld door de toenemende automatisering. Hierdoor zit 49% van werkend Nederland langer dan 6 uur per dag achter een beeldscherm! Uit steeds meer onderzoeken blijkt dat langdurig zitten slecht is voor de stofwisseling en het risico op hart en vaatziekten vergroot.
Naast veel stil zitten, kan ook stress de oorzaak zijn van deze ziektes. En stress kan ook leiden tot ander verzuim leed, denk aan overspannenheid en burn out. Veroorzaakt door de steeds verder toenemende werkdruk, binnen een werkomgeving waar medewerkers relatief weinig autonomie ervaren en waar wel hoge eisen worden gesteld aan de taak die ze moeten volbrengen.
Gedurende de werkdag word je als medewerker steeds vaker geleefd door ingeplande afspraken en binnenkomende e-mails en een rinkelende telefoon. Met een schuin oog op je telefoon een mail lezen, terwijl je in een bespreking zit vraagt een enorme inspanning van je brein. Kijk maar eens naar het onderstaande filmpje met een simpele breintest over multitasking:
Wat kan je doen?
Om fit en vitaal te blijven is het dus belangrijk om te voorkomen dat je je brein mentaal overbelast. Wat kan je doen om de mentale inspanning te beperken? Hieronder volgen een aantal tips. Spoiler alert….er gaan een paar open deuren ingetrapt worden.
Tip 1: Beweging is belangrijk om meer energie te krijgen
Naar mate je langere tijd achter elkaar geconcentreerd werk uitvoert neemt de mentale vermoeidheid toe. Bewegen is een manier om dit te doorbreken. Je richt je aandacht even op iets anders en activeert het lichaam. Eigenlijk zou je iedere 30 minuten even moeten opstaan van je werkplek en zou je nooit langer dan 2 uur achter elkaar moeten stilzitten. Zo legt ook professor Erik Scherder uit in onderstaand filmpje
Hoe kan je eenvoudig in beweging komen op het werk?
- Wissel staand en zittend werken met elkaar af, bijvoorbeeld met een hoog-laag bureau
- Ga even wandelen als je de telefoon opneemt
- Ga rond lunchtijd even lekker naar buiten om een rondje te lopen
- Probeer eens staand te vergaderen (ben je ook een stuk sneller klaar, echt waar)
- Neem de trap, in plaats van de lift
- Loop regelmatig even naar de keuken om iets te drinken te halen.
Tip 2: Probeer niet te veel te willen doen op één dag
Doe bijvoorbeeld de moeilijke en belangrijke taken aan het begin van je werkdag, als je nog fit bent. Maak eerst de ene taak af, voor je aan een andere begint. Wissel moeilijke en makkelijke taken met elkaar af, zodat het brein tussendoor ook even kan ontspannen. En probeer deadlines zoveel mogelijk te voorkomen om stress te verminderen.
Het klinkt een beetje gek, maar door jezelf minder druk op te leggen zal je zien dat je productiever wordt.
Tip 3: Zoek collega’s op voor een praatje, maar deel geen koffie uit
Even een luchtig praatje of lachen samen met een collega geeft ontspanning aan het brein. Zie het dan ook als een belangrijke taak om collega’s op te zoeken hiervoor. Even je hart kunnen luchten over iets waar me mee bezig bent, samen sparren over een oplossing voor een probleem waar je mee zit, of gewoon iets delen wat thuis leeft. Dit is iets wat veel werknemers hebben gemist in corona tijd en nu gelukkig weer makkelijker opgezocht kan worden.
De koffie, die haalt de collega natuurlijk gewoon zelf op uit de keuken, anders ontneem je hem zijn wandeling.
En nu?
Ben jij er ook aan toe om de mate van mentale inspanning voor jezelf of binnen je team te verlagen. Kijk bijvoorbeeld eens in je dashboard van Everybody Frank om te zien hoe jij op deze factor scoort. Ervaar je een hoge mate van mentale inspanning en/of werkdruk? Dan is het tijd voor verandering. Het wordt tijd om samen anders te denken over hoe een werkdag op kantoor eruit hoort te zien. Vinden we het normaal als je de hele dag achter elkaar doorgaat. Of spreken we elkaar aan om even een pauze te nemen. Kortom bespreek met elkaar hoe je kunt zorgen voor een goede balans tijdens het werk.
Over de auteur
Met een passie voor het bevorderen van werk-welzijn heeft Maartje een achtergrond in arbeidspsychologie en heeft zij zich gespecialiseerd in het ontwikkelen van innovatieve methoden om werkgeluk te meten en te verbeteren. Met jarenlange ervaring heeft Maartje talloze organisaties geholpen om een gezonde en bloeiende werkomgeving te creëren.
Gerelateerde berichten
Vakantie, het zou verplicht moeten zijn!
Volgens de inzichten van psychologe Jessica de Bloom blijkt dat we tijdens vakanties niet alleen gelukkiger en meer ontspannen zijn, maar ook gezonder en energieker. Dit komt door deze zeven voordelen die vakanties ons bieden: geen verplichtingen, hersteltijd,, ontspanning, buiten zijn, autonomie, sociale interacties en nieuwe ervaringen.
Alarm om veel te veel stress op de werkvloer
Werknemers krijgen er zoveel taken bij op de werkvloer dat ze het niet meer kunnen bijbenen. De toegenomen werkdruk leidt al jaren tot meer uitval en ziekteverzuim.
Verzuim komt in 50 procent van de gevallen door lage kwaliteit werk
Werkgevers en overheid hebben de kwaliteit van onze banen verwaarloosd, is de conclusie van onderzoekers van de WRR. Dat zet druk op werknemers, zorgkosten en productiviteit. De helft van alle verzuimdagen in Nederland houdt verband met het werk zelf.
