Werkdruk en werkstress als reden voor verzuim en verloop

Een te hoge werkdruk en/of werkstress kan leiden tot een burn-out of depressie. Daarom is het belangrijk om dit tijdig te herkennen en zo te voorkomen.

Ruim 37% van de medewerkers geeft werkdruk of werkstress op als reden voor verzuim. Een hoge werkdruk kan leiden tot verschillende gezondheidsklachten, zoals burn-out of depressie. Medewerkers met een burn-out blijven gemiddeld 242 dagen ziek thuis. Het is daarmee volgens het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid beroepsziekte nummer 1 in Nederland. Naast de hoge kosten die dit veroorzaakt kleven er nog meer nadelen aan een hoge werkdruk. Medewerkers kunnen ook op een andere manier hun werkstress verlagen, bijvoorbeeld door minder productief te zijn, of minder geconcentreerd waardoor ze sneller fouten maken. En dat niet alleen, een hoge werkdruk wordt ook steeds vaker genoemd als reden voor vertrek bij een werkgever. Met name in de zorg en het onderwijs wordt de werkdruk genoemd als reden om over te stappen naar een ander beroep of sector. En juist deze sectoren staan te springen om personeel en besteden veel tijd en geld aan werven van nieuwe medewerkers. Maar ben je met het juiste bezig als de medewerkers er aan de onderkant weer net zo hard uitstromen? Vergelijk het met een vergiet. Wat kunnen de zorg en het onderwijs doen om uit de top 3 van sectoren met de hoogste werkdruk te komen? En de vergiet te dichten.

Factoren die van invloed zijn op werkstress

Er zijn twee factoren die van grote invloed zijn op werkstress, namelijk hoge taakeisen en lage autonomie. Met andere woorden; wanneer er veel van een medewerker wordt verwacht, in combinatie met weinig vrijheid om zelf te bepalen hoe dit gedaan wordt, leidt dit tot minder werkgeluk en meer werkstress.

Maar hoe kan het dat de ene medewerker geen stress ervaart, terwijl iemand anders dit wel ervaart, in exact dezelfde situatie. Dat heeft te maken met de verschillende manieren waarop mensen stress kunnen verdragen (coping mechanisme). Ieder mens is anders en reageert anders op stress en druk. Gelukkig zijn copings mechanisme goed aan te leren en kunnen medewerkers die gevoelig zijn voor stress hierin getraind worden. Maar als de meeste medewerkers binnen een team of organisatie een hoge werkdruk ervaren dan ligt de oplossing niet bij de medewerkers maar bij de organisatie. Dan is het belangrijk dat de werkgever dit tijdig signaleert, de oorzaken achterhaalt en oplost.

Er zijn verschillende factoren die stress kunnen veroorzaken en die kunnen zowel mentaal als fysiek zijn, dat verschilt per functie. Daarnaast zijn er ook factoren die juist de stress kunnen verzachten, zoals steun van je leidinggevende en een prettige samenwerking met collega's. Kennis en inzicht van de verschillende factoren van werkstress is dus eerste stap in het verlichten ervan.

Belangrijke rol voor de leidinggevende

Op organisatieniveau zal er hoogstwaarschijnlijk mooi beleid zijn geschreven om werkstress en PSA (psychosociale arbeidsbelasting) te beperken en op te lossen. Maar hoe hou je zicht of dit ook wordt toegepast en op die ene medewerker waar de stoom wel uit zijn oren komt? Teammanagers of leidinggevenden vormen hierbij een belangrijke rol. Zij staan dicht bij de praktijk en kennen hun teamleden als geen ander. Zij zullen dus als eerste kunnen signaleren waar het niet lekker loopt. Geef hen daarom de inzage in de factoren van werkdruk zodat zij het kunnen aanpakken. Laat medewerkers weten dat ze gezien worden en ga in gesprek over de best passende oplossing.

Naast de leidinggevende is er uiteraard ook een rol weggelegd voor de medewerker zelf. Ook zij zullen moeten leren om over stress klachten en ervaren werkdruk te praten. Vaak ligt hier nog een taboe op. Voor de medewerker kan het voelen als falen, of ze zijn bang hun baan te verliezen wanneer ze zich eerlijk uitspreken. Dit terwijl het juist enorm op kan opluchten om te delen wat je bezighoudt. Praten over stressfactoren is de eerste stap naar de oplossing hiervan. Het haalt de druk eraf en je kunt gelijk met elkaar in gesprek over mogelijke oplossingen.

Zorg voor meer bewustzijn over werkdruk en werkstress

Doordat medewerkers niet snel uit zichzelf dit onderwerp zullen aankaarten is het belangrijk als werkgever om hier meer openheid en gelegenheid voor te creëren. Langdurig verzuim is niemand bij gebaat, maak stress daarom bespreekbaar door er bijvoorbeeld een vast item op de vergadering van te maken. Stel elkaar eens wat vaker de vraag: ‘Wat gaf jou stress deze week? Of was de werkdruk voor jou aanvaardbaar deze week?’ En ook hier geldt dat het loont om dit op teamniveau te organiseren. Directe collega’s kennen elkaar vaak het beste. Wanneer die ene collega dus al een tijdje een veel korter lontje heeft dan normaal, is de persoon zelf hier misschien nog niet van bewust, maar kunnen de teamleden elkaar helpen oplopende stress te herkennen en op te lossen.

Everybody Frank helpt!

Een middel dat hier wellicht bij kan helpen is de teamrapportage uit het dashboard van Everybody Frank. Everybody Frank doet doorlopend onderzoek naar de werkbeleving van de medewerkers. Hoe hoog is de stress? Wat zou helpen om de werkdruk te verlagen en wat geeft juist energie? Dit doet Everybody Frank via een app die wekelijks, leuke en prikkelende vragen stelt aan medewerkers. De data die dit oplevert geeft vervolgens mooi beeld op groepsniveau over de werkbeleving. Een mooie aanleiding om het gesprek over werkstress open te gooien en met elkaar pragmatische oplossingen te bedenken.

Eén platform voor alle medewerkersonderzoeken

Frank is een platform voor het beheren van Werk-Welzijn. Ons platform biedt de mogelijkheid om tot data gedreven HR-beleid te komen. Dat klinkt misschien onpersoonlijk maar onze app heeft in 2023 al meer dan 25.000 blije medewerkers opgeleverd. Logisch dus dat steeds meer organinsaties voor Frank kiezen.